A prensa en Galiza e Ligazóns Galegas

Agora máis que nunca hai que apoiar aos medios en galego.

Prensa escrita en Galego:

A nosa Terra (É o decano da prensa en galego, dende o 1907)

A Peneira

Galicia Hoxe

LVdeLunsavenres

Tempos Novos (so en papel)

Cun 30% en Galego: Xornal

Dun 5 a un 6% en Galego:

Faro de Vigo (decano dos xornais en España dende o 1853)
La Opinión
ElProgreso
La Región
Diario de Pontevedra
Diario de Ferrol
El Correo Gallego
El Ideal Gallego
Depor
La Voz de Galicia (o La Voz de Castilla, ao xulgar pola campaña suxa que fixo para que PP gañara as eleccións galegas do 1 de Marzo do 09, publicando lixo).

Ligazóns recomendadas sobor da cultura Galega:

i) Para asina-lo manifesto de apoio á nosa lingua Galega (Páxina da Mesa Pola Normalización Linguística)

ii) Asinar en apaio do dominio de Internet .GAL para a cultura galega

iii) Consello da Cultura Galega, libro-e ceive PO DE ESTRELAS

iv) Asociación Cultural Monte da Estrela, en defensa do Patrimonio (Arteixo)

v) Agrupación Cultural Alexandre Bóveda (A Coruña)

vi) O patrimonio cultural Galego-Portugués

vii) Fillos de Galiza

vii) Cultura Galega

viii) ADEGA (Recuperación ecolóxica de Galiza)

ix) Real Academia da Lingua Galega

x) Día das Letras Galegas

xi) Patrimonio Cultural Galego

xii) Xogos tradicionais Galegos

Outras Ligazóns baralladas:

Os Petroglifos da Galiza

Roteiros da Cultura Galega

Escoitar.org, Para salvagardar o Patrimonio sonoro Galego e xeolocalizalo (Rexistrate gratis e Participa).

Pensamento do Sacerdote Moncho Valcarce:

Galiza Espallada (Páxina Arxentina):

BandeirasGalegas:

a de Castelao:

CeS-LA2-I3 Posta en valor do patrimonio de Galiza

Toca e Baila en Galego:

www.rosaliadecastro.org

www.fundacioncastelao.org

www.currosenriquez.es

www.manuelmaria.com

www.xacobeo.es

www.turgalicia.es

Cultura x Internet: Diccionario+Traductores+Programas-en-Galego (XUNTA), Galipedia (Enciclopedia online gratuita), Enciclopedia Galega Universal Online, Movimento en Defensa da Lingua, Galicia Espallada (Arxentina), ...

Arteixáns Ilustres: Manuel Murguia

Federeción Ecoloxista Galega, A Biodiversidade nos rios de Galiza,

DEPORTE GALEGO EN GALEGO

Videos x Internet:TerraTermarium, Chegada dos restos mortais de Castelao, Galiza (versión lusa), Youtube (Musica Galega), ...

Edición de Libros en Galego.

Concello de Arteixo (Localización), Blog Cidadáns de Arteixo, ...

Texido Asociativo Comarcal: XIRADELA, Asociación Cultural Alexandre Bóveda, ACODA, Club Leyma Natación, Asociación de Veciñ@s A Cutareira (Torás-A Laracha), Surt na Costa da Morte (climatoloxía), ...

Proxectos Colaborativos e programas libres: ManComún, Openoffice, ...

Varios: Xunta, Curso de Portugués online e gratuito en Moodle, Cartografia Galega, Conselleria Educación, Revista Sindical, Bolsa de Investigación - Deputación, Páxina do norte de Portugal, Música tradicional, Síntese do estudio de impacto ambiental do novo porto da Coruña localizado en Arteixo, Asociación Ecoloxista Adega, ...

Paxina de Culturgal, Charlas en Video por TatiMancebo




Proxecto Educativo Ponte dos Brozos (Fund. Amancio Ortega, Colexios: Ceip PdB, IES Pastoriza, IES Sabón, Blog-ARAO de Alumnos de primaria, ...


APRENDER, XOGAR E PARTICIPAR (A Ciencia é Divertida con estes programas): Stellarium, Celestia, GoogleEarth, Sketchup, Ciberaccions-greenpeace (castelan),...

Xogos de PC en Galego e Gratuitos: Glest (Estretexia en tempo Real e modificable polo usuario), WideLand, ...

Navegador Mozilla Firefox 3 OpenSource en Galego, ...

Libros interesantes:
"Sempre en Galiza" de Afonso Daniel Rguez Castelao (estractos da Páxina Fillos de Galiza)

"Po de Estrelas - Novas Receitas Científicas dos dados do Reloxeiro" de Xurxo Mariño Alfonso,
ISBN: 978-84-96530-44-7 Edición: Consello da Cultura Galega (E-book gratis online e a venda en papel)

Editores Libres:

Entenden "O Coñecemento" baixo a filosofía de Internet (Comparte e Mellora, referenciando ós creadores):

Edicións da Rotonda ( O home inédito de Carlos G. Meixide).

Estaleiro Editora

Urco

Arteixo.net

Desafío:
A ver quen se apunta a desenvolver un xogo de estratexia en tempo real no que ate o momento presente pódase ver a historia de Galiza, e o resto é futuro e imaxinación. Para mostra un botón. Mirade que maravilla de xogo (por certo tamén en Galego). Feito por programadores galegos, Para máis asombro é opensouce (ou sexa gratuito para disfrutar ou mellorar), GLEST.ORG, Noraboa a Martiño Figueroa, José González, Tucho Fernández,... :

Construir este autoproxecto dun xogo no que se aprenda a historia do pais, a través desta lista de correo para xuntar apoios.


Pincha Aquí para xuntar apoios para esta boa iniciativa:

Vivamos comos Galegos no noso Pais!!!

Vivamos como Galegos en NewYork!!!

O Galego:

A Europa Real

Qué se esconde detrás do mapa "politico" de Europa,
Unha Europa con nazóns escondidas:

No arco atlántico dende o escondite celta de Irlanda, esperta a Escocia, Gales, Cornualles (xa estinta a lingua celta dende hai un 100 anos), Bretaña e Galiza (tamén estinta xa hai máis de 1000 anos).

Se miramos para oriente temos Pais Vasco, Paises Cataláns, Ocitania, Corcega, Cerdeña, Frisia, Laponia, ...

Temos a sorte de vivir nun continente cunha densidade cultural inmensa (tal vez porque as chamadas "potencias" de Europa remataron coa riqueza doutras partes do mundo). Din que cando unha cultura chega á escritura ten máis forza e custa máis rematar con ela. A ver se sé cumpre con nos.

Unha de diccionarios

Imos a dar unha listaxe de ligazóns ao mundo idiomático do noso contorno (unha proba da riqueza do Indoeuropeo, a maior do mundo xa que forman 0 45% das linguas faladas en todo o mundo. Nado pola na zoa do Mar negro fai 3500 antes da nosa era).

Diccionario de Galego

da Real Academia Galega (bastante conservadora)

Diccionario de Português

- Basicamente hai dúas normativas a de Portugal e lusofonía do além do mar excepto Brasil e a desta gran nazón que ten unha normativa modificada con respecto a metropole dende hai máis de 100 anos.

Diccionario Asturiano - Diccionario Leonés

- Idiomas da antiga Gallaecia na parte oriental, e expansión durante a reconquista:

Diccionario de Castelán

- Da Real Academia Castelá (copiada do modelo francés). Con bastante coordinación,
coas outras academias de iberoamerica. Ainda que alí o idioma sofre máis a influencia do ingleś americano.

Diccionario de euskera (Esta non é indoeuropea, pero é un tesouro para Filólogos e Historiadores, xa que da moitas pistas da Europa anterior a chegada dos pobos indoeuropeos. Aparentemente existen no Caucaso, linguas irmáns a elas, semella que case todo naceu na zoa de Mesopotamia á sombra do Neolítico ).

Diccionario de Catalán

Diccionario de Inglés

- Non ten academia son organismos prestixiosos, como a BBC os que dictan a normas. Principamente o inglés de influencia ou é Británico ou Americano.

Diccionario de Francés

Diccionario de Latín

Diccionario de Grego

Falando de normativas, neste Blogue pode haber erros semántico-ortográficos-históricos-...

O noso irmán Portugal

Como integrantes dende hai maís de 500 anos, da óbita cultural castelán,
soemos recoñecer os restos deste colonialismo polo mundo. Pero ...

Para quen non se parou nunca a analisar as cousas en común cuns dos fillos da Gallaecia (aparte do leste o mundo Astur-leonés).

Aqui vai unha de Lusofonía Galego-Portuguesa

"Nese verde forte co que nace a bandeira, vese a terra nai común,
terra mesta e florecente. Regada por mil regatos que enmeigan a terra coa auga pura brindada polo ceo. Auga mariña do além que os nosos irmáns foron quen de conquistar pero nos asoballados quedamos escravos, amarrados ao pasado,
espertade galegos que ese asubío é a forza da túa terra que che fai medrar"




Datos do Governo Português:
http://www.portugal.gov.pt/Portal/PT/Portugal/

"A Portuguesa"

Viva à Pátria
Viva o Povo Português

Heróis do mar
Nobre Povo,
Nação Valente,
E Imortal!

Levantai hoje de novo
O Esplendor de Portugal
Entre as brumas, da memória
Ó! Pátria, sente-se a voz
Dos teus Egrégios Avós
Que há-de guiar-te à Vitória.


Às armas! Às armas!
Sobre a terra, sobre o mar.
Às armas! Às armas!
Pela Pátria lutar

Contra os canhões,
Marchar, marchar!

Páxinas para visitar:

Tv Online

Videos Online da televisión pública

Radio Pública Portuguesa

Centro Virtual Camoes

Comunidade de paises de lingua portuguesa

http://www.mundodacultura.com/

Paises da Lusofonía (fonte orixinal collida da wikipedia):



Orixe de Portugal (Sul do Reino de Galiza -con orixe no berce da cultura Castrexa primixenia, da provincia Romana e dende o 409 do Primeiro Reino medieval europeo con capital en Braga e dinastía Germánica-Sueva, que co comezo da reconquista subdividirase a súa vez en dúas nacións II Reino de Galiza no oeste e A Coroa AsturLeonesa no leste- que o rei Afonso VI de León e Castela -O conspirador- decide dividir no 1092 para someter aos poderosos Galegos, convertendoos en dous condados independentes -no sul Condado Portucalense-.Favorecendo así o crecemento do recen nado Reino Castelán sen competencia:

Nazons como a Galega en Europa (Viva a Galipedia)

Imos a comparar a nosa nazón Galega con outras europeas (omito para datos de poboación e extensión as que están lonxe de nos, pequenas pero non no sentido económico, tales como Luxemburgo, Malta, San Marino, Mónaco, Liechtenstein, Andorra, Gibraltar ... e as enormes tipo Rusia, Ucrania, Francia, Reino Unido ... que realmente son nacións plurinacionais como é o caso de España)

Dende o punto de Vista Histórico

Somos unha das primeiras nazóns en conformarse xa antes da Idade Media (no 409, antes formaronse Grecia, e tal vez Macedonia, ainda que estarian case 2000 anos colonizadas por outro pobos).

Galiza ten un Pobo, idioma e territorio propios.


Antes da nosa era.

Os primeiros pobladores que deixaron un rico legado da súa época, foi na época megalítica (finais de Neolítico á Idade de bronce), da que temos hoxe en día Dolmens e Túmulos por todo o territorio.

Dolmen de Axeitos

Édad do Bronce, atopanse restos elaborados con metais

Édad Castrexa (a partir da segunda metade da idade do ferro)

Habitada por pobos celtas o con/de influencia céltica (unidade urbá: o castro)

Ate o 409 Conquista Romana e creación da Provincia de Gallaecia

Ate o 585 Creación do que será o primeiro Reino Medieval Euriopeo, o Reino Suevo da Gallaecia. O Suevos eran un pobo xermánico que axudarán a Roma a defende-las fronteiras imperiais. A Galiza das Parroquias conformase nesta époco. Esta era a bandeira:

"Mapa político do Suroeste europeo arredor do ano 600 d.C onde se reflicten tres diferentes territorios baixo goberno visigodo; Hispania, Gallaecia e Septimania.

fonte GALIPEDIA Historia do Reino da GAliza"

Ate o 714 O Reino Suevo da Gallaecia é invadido polo Reino Visigodo

718 Creación do Reino de Asturias e máis tarde o Reino de Galiza (do que nacerá o Reino de Portugal) e León (fillos todos do Reino Suevo de Gallaecia).

Mapa tra-la invasión musulmana:

Mapa político do Noroeste da Península Ibérica no ano 891.

Mapa da disputa territorial por Castela entre os monarcas de Galicia e Navarra, a comezos do século XI.

século V — 1833

Bandeira	Escudo

---> Cronoloxía (fonte GALIPEDIA)

Cronoloxía do Reino de Galiza
409	Os suevos encabezados polo rei Hermerico pactan un foedus con Roma e establécense formalmente na provincia romana da Gallaecia, que pasa a ter rango de reino, con capital en Braga.
438	O rei Requila leva a cabo a expasión sueva pola Lusitania e Bética
448	Morre Requila en Emerita Augusta, o seu fillo Requiario herda o trono.
449	O rei suevo Requiario converte o reino ao catolicismo.
456	Ten lugar a batalla do Órbigo, onde unha coalición de romanos, visigodos e francos derrota aos suevos acabando coa vida do rei Requiario.
457	O herulo Aguiúlfo proclámase rei da Galiza.
457-463	Guerra civil entre os diversos reis suevos que detentan o trono de Braga.
463	Remismundo logra impoñerse sobre os seus opositores e se coroa rei da toda a Galiza.
550	Carriarico, rei de Galiza, converte o reino ao catolicismo.
561	Celébrase o Primeiro Concilio de Braga durante o reinado de Teodomiro
572	Celébrase o Segundo Concilio de Braga, auspiciado polo rei Miro.
583	Fracasa a alianza que o rei Miro mantiña con francos e bizantinos para intervir na guerra civil visigoda.
585	O rei visigodo Leovixildo depón ao rei suevo Andeca, facendose deste xeito co reino. Os visigodos gobernarán Galiza ata o ano 711.
587	Celebrase o III Concilio de Toledo, ao que asisten bispos de Galiza, España e Septimania.
698-702	O príncipe visigodo Witiza goberna Galiza con atribución reais, dende a súa corte en Tui.
711	Desembarca en Tarifa un continxente militar musulmán en apoio dos fillos de Witiza. Derrota e morte do rei visigodo Rodrigo.
714 e 719	España e Septimania son respectivamete tomadas polos exércitos musulmáns. Fin da monarquía visigoda.
711-791	A ausencia da autoridade real, ocasiona que os nobres galaicos comecen a disputarse o control sobre Galiza. Período de conformación dun novo reino cristián na Galiza.
791	Afonso II fixa a capital do reino Galiza na cidade asturiana de Oviedo.
794	Bispos galegos acoden ao sínodo relixioso celebrado en Fráncfort.
818 - 847	Descubrimento dos restos atribuidos ao apóstolo Santiago o Maior.
842	Ramiro I derrota a Nepociano e usurpa o trono de Oviedo.
910	Afonso III é destronado polos seu fillo García que se coroa rei, e instala definitivamente na cidade de León a corte de Galiza.
997	O xeneral musulmán Almanzor saquea a cidade de Compostela.
1027	Morre o rei Afonso V dun frechazo durante o asedio a Viseu.
1037	Morte de Vermudo III de Galiza na batalla de Tamarón, contra casteláns e navarros.
1065	García de Galicia herda o territorio do reino de Galicia (xunto co condado de Portugal e a protección e parias de Badaxoz e Sevilla), volvéndose este independente.
1071	García de Galicia vese obrigado a se exiliar debido á entrada en Galiza do seu irmán Afonso VI, coaligado co outro irmán, Sancho II.
1111	Coroación de Afonso Raimundez como rei de Galiza na Catedral de Santiago de Compostela.
1128	Afonso Henriques independiza o condado de Portugal do reino de Galiza.
1230	Fernando III de Castela usurpa ás súas irmás os reinos de Galiza e León.
1296-1301	O rei Xoán I, restaura a independencia galego-leonesa e se titula rei de Galiza, León e Sevilla.
1369	A vilas galegas proclaman como o seu rei a Fernando I de Portugal, este logra reinar apenas uns meses ata que Henrique de Trastámara ataca Portugal.
1386-1388	Alianza entre nobres galegos e Inglaterra. John of Gaunt, duque de Lancaster é coroado rei en Galiza.
1467-1469	Estala o conflito civil da Gran Guerra Irmandiña.
1483	Execución de Pero Pardo de Cela diante da Catedral de Mondoñedo por orde do Gobernador dos Reis Católicos en Galiza.
1486	Os Reis Católicos viaxan ao reino para constatar o sometemento de todos os nobres galegos.
1518	Mobilización das cidades e vilas galegas para recupera-lo seu voto lexítimo en Cortes.
1623	O reino recupera o voto das cortes reais tras pagar 100.000 ducados.
1808	Formación da Xunta Superior do Reino de Galiza coa fin de defender o reino ante os exercitos napoleónicos. Recuperación de atribucións de autogoberno extraordinarias.
1833	A rexente María Cristina de Borbón-Dos Sicilas, asina o decreto da disolución da Xunta Superior do Reino de Galicia.

Dende o punto de Vista da Extensión

Galiza mide actualmente 29.365 (trinta mil) km² e 1498 (mil cincocentos) km de costa.
Sen contar as pequeniñas coma dixen antes, hai bastantes nazóns cun territorio próximo ao Galego xa so no noso continente.

Kosovo 10.887 km²
Montenegro 13.812 km²
Macedonia 25.713 km²
Albania 28.748 km²

Belxica 32.545 km²
Moldavia 33.851 km²
Holanda 37.330 km²
Suiza 41.290 km²
Dinamarca 43.094 km²



Dende o punto de Vista da poboación

A nosa poboación é de 2,78 millóns de habitantes (2008), corre un grande perigo de envellecemento.

Montenegro 598.000
Estonia 1.340.600
Eslovenia 2.025.768
Macedonia 2.038.000
Kosovo 2.126.708
Letonia 2.269.600

Albania 3.190.000
Lituania 3.361.100
Moldavia 3.794.000
Bosnia-Herzegovina 3.935.000
Irlanda 4.339.000

Dende o punto de Vista político

O chan está actualmente articulado cun punto de vista castelá, creouse un sistema de provincias (4) actual foi creado no 1833, cando tamén se crearon 326 concellos, agora 315


Datos estatisticos

Instituto Galego de Estatística
...

Precisamos un estado federal, xa que estamos nunha nazóns de nazóns. Ainda que a moitos lles pese, e quera negalo tratando de extingui-la riqueza de linguas ibericas.

Software en Galego

Estes son os programas que coñezo (este artigo vouno ir compretando e marcando as ligazóns pouco a pouco). E que non nos asoballen coma pobo que tamén temos moitísima xente colaborando en traduccións de ferramentas TIC a nosa lingua.


Programas Ofimáticos:

A) Open Office

B) Ms Office (instalando un parche versión 2003)

Navegador GNU Mozilla Firefox

Editor de Fotografías GNU Gimp (se sé instala as ferramentas GTK, están xa teñen a opción de escolla de idioma)

Visualizador de Imaxes GNU Xnview

Grabadora de CD/DVD GNU Infrarecorder (No Menú Opcións-Configuración-Idioma-Galician). Coido que so hai versión para Windows.

(Des)Compresor de arquivos GNU 7ZIP








Sistemas Operativos en Galego:

A) GNU Linux: Debian Ubuntu (ao principio ten unha escolla de linguaxes, pero non traduce todo, xa completamente instalado hai que ir a Administración-SoporteDeIdioma para que se traduza o resto)

B) Ms W. Xp (instalando o parche que hai na páxina de Microsoft).

Ms W. 98, Un amigo de Coruña fixera a traducción de programas do S.O. que colgou xunto cun xogo de Mario, que tamén traduciu ao Galego. Eu en colaboración con el noutro sitio colgara as iconas e cursores con temas galegos.

Taboa Periódica

Software de Pizarra Dixital SmartBoard

Ferramentas de desenvolvemento de actividades Educativas:

Ardora

Lim

HotPotatoes

Clic

Jclic

Os programas Celestia + Stellarium e o libro Po de Estrelas

Un artigo para os que gustan de disfrutar das maravillas e sorpresas que esconde o ceo,

Usando as novas tecnoloxías (que se son novas e libres: OpenSource, e GNU-linux, mellor que mellor)

Para ter as ferramentas axeitadas tedes que instalar estes programas superbos, abertos, gratis e multiplataforma (ou sexa un choio):

Celestia (Simulador do grupo local de galaxias, permite moverse libremente polo Universo). Instalacion en Linux

Stellarium (Simulador de observación dende a terra, pódese configurar en galego)

Ligazóns Extra:

Po de estrelas (Libro online gratuito e en galego)

http://www.denebola.org/japp/vega/index.php (Agrupación Astronómica Vega de Santiago)

http://sites.google.com/site/montedaestrela/enlaces (Enlaces a Cultura en Galego)

Antares (Páxina do Ministerio de Cultura sobre Astrofísica – en castelán-)

A nosa lingua regalada

Como pobo histórico de Europa (somos a primeira nación europea en formarse, se non contamos Grecia, xa que xeralmente se di que as nacionalidades naceron na idade media, cos reinos que se formaron daquela. Pois xusto a piques de entrar nese período un emperador romano aló polo 409 agasallou ao pobo Suevo coa provincia da Gallaecia para que así lles axudasen a defende-las fronteiras imperiais de outros pobos non sedentarios).

Temos a grande honra de ainda conserva-lo noso idioma.
Porque logo o tratamos tan mal, levamos 500 de infamia (cincocentos anos de esquecemento) primeiramente de castela cara nos, e finalmente esas mentiras quedaronse en nos. Eu coido que está enormente arraigado a nosa lingúa á nosa conciencia como pobo. E a estabilidade dunha depende da outra.

Unha nova etapa

Estamos comezando un novo período,
no que as eleccións galegas marcaron un troco no goberno da Xunta.
Paradoxicamente a crise do capitalismo especulativo premiou os promotores e defensores deste sistema.
O que recalca o pouco espirito crítico da sociedade galega.